De geschiedenis van BMW Group. 100 jaar fascinatie voor mobiliteit.

De geschiedenis van BMW Group. 100 jaar fascinatie voor mobiliteit. (samenvatting)

Op 7 maart 2016 viert BMW Group het honderdjarige bestaan van de onderneming. In de loop van deze tijd ontwikkelde BMW zich van een kleine vliegtuigmotorenfabrikant in het noorden van München tot een wereldwijd toonaangevende producent van premium auto’s en motorfietsen –én bijbehorende financiële en mobiliteitsdiensten. BMW was en is een innovatief, toekomstgericht bedrijf. Tegenwoordig is BMW Group een internationale groep van ondernemingen met fabrieken in veertien landen en een wereldwijd verkoopnetwerk. BMW Group draagt veel bij aan de ontwikkeling van de mobiliteit van de toekomst.

In de geschiedenis van BMW Group hebben zeer uiteenlopende gebeurtenissen plaatsgevonden en zijn besluiten genomen die een blijvend effect hebben op de ontwikkeling van de onderneming en het karakter van BMW. De vernieuwende producten en de strategie zijn te danken aan een heldere visie en de moed om nieuwe dingen te proberen en nieuwe wegen in te slaan. De ambitie van BMW was en is om de lat steeds hoger te leggen en zich te meten met de besten. Daarbij koestert BMW het vermogen om uitdagingen het hoofd te bieden en daar sterker uit te komen.

De keuze voor nieuwe wegen naar innovatieve oplossingen.
Het alledaagse is voor BMW niet goed genoeg. Dat is al sinds de start van het bedrijf een bepalende factor bij de ontwikkeling van producten. De BMW IIIa-vliegtuigmotor uit 1917 was al uitzonderlijk sterk, betrouwbaar en efficiënt, ook op grote hoogte. Dat was te danken aan het solide basisontwerp van de zescilinder lijnmotor en het gebruik van lichtgewichtmaterialen in combinatie met innovatieve techniek voor de ontsteking en de carburateur.

Eigenzinnig was ook de ontwikkeling van de eerste motorfiets van het concern. Terwijl andere fabrikanten hun motorfietsen opbouwden volgens de geometrie van een fiets, was de BMW R32 ontworpen rond het motorblok. De BMW R32 werd in 1923 gepresenteerd en was de eerste motorfiets die werd aangedreven door een tweecilinder boxermotor. De handmatig bediende versnellingsbak was direct aan het blok bevestigd en de aandrijfkrachten liepen niet via een riem of ketting naar het achterwiel, maar via een cardanas. Toepassing van deze componenten kenmerkt nog altijd de BMW motorfietsen met boxermotor van nu.

Toen BMW in 1928 ook autofabrikant werd, maakte het eerst kleine, conventionele modellen. Maar in 1933 brak BMW met alle conventies toen de BMW 303 de eerste middenklasser van BMW werd, voorzien van een zescilinder lijnmotor. De auto onderscheidde zich aan de buitenzijde van zijn tijdgenoten door de markante neus: de niervormige grille kenmerkt nog altijd de auto’s van BMW. Minstens zo opzienbarend was het lage gewicht dankzij het buizenframe met dubbele, verticale profielen met een verlopende doorsnede – een noviteit in de auto-industrie. De ingenieurs van BMW logenstraften daarmee de wijdverbreide overtuiging dat alleen zware auto’s een stabiele wegligging konden hebben. De BMW 303 was licht, accelereerde vlot, remde probleemloos en had een veilig en wendbaar weggedrag. BMW patenteerde het bijzondere buizenframe en bleef zijn auto’s zo licht mogelijk bouwen.

De BMW i-modellen zijn de nieuwste voorbeelden van intelligente lichtgewicht autobouw, innovatieve kracht en de voortdurende zoektocht naar originele oplossingen. De architectuur van de BMW i-modellen is specifiek ontwikkeld voor puur elektrische of plug-in hybride aandrijving. Het design combineert een aluminium chassis met een carrosserie vervaardigd uit met koolstofvezel versterkt kunststof (CFRP). De holistische benadering van BMW i zorgt ervoor dat BMW Group een voortrekkersrol blijft spelen bij de ontwikkeling van individuele mobiliteit van de toekomst.

Verantwoordelijkheid nemen, uitdagingen de baas zijn.
De productie van vliegtuigmotoren werd na de Eerste Wereldoorlog verboden en vanaf 1918 stond het BMW-logo voornamelijk op motoren voor trucks en boten, en vanaf 1920 ook op motorfiets-motoren. Een van de klanten was Bayerische Flugzeugwerke AG, die heel belangrijk zou blijken voor BMW. De vliegtuigfabrikant nam in juni 1922 de merkrechten, het BMW-logo, de fabriek en de werknemers van BMW over. Het bedrijf wijzigde de naam in Bayerische Motoren Werke AG en daaruit ontwikkelde zich de onafhankelijke motoren- en autofabrikant.

Aangezien Bayerische Flugzeugwerke AG op 7 maart 1916 werd opgericht, geldt deze datum als de oprichtingsdatum van het bedrijf BMW.

Kort na de herstart van Bayerische Motoren Werke richtten de inkopers van de Duitse overheid zich weer op vliegtuigmotoren voor het leger. Overeenkomstig met groot deel van de Duitse industrie streefden de managers van BMW naar een zo efficiënt mogelijke bedrijfsvoering tegen de achtergrond van de politieke ontwikkelingen in Duitsland in de jaren dertig en veertig. BMW profiteerde enorm van de herbewapening van het Duitse leger. Vanaf 1939 werden veroordeelden, dwangarbeiders, krijgsgevangenen en gevangenen uit concentratiekampen tewerkgesteld in de fabrieken van BMW.

BMW nam zijn verantwoordelijkheid voor de gebeurtenissen tijdens het nationaalsocialisme en startte initiatieven die hebben bijdragen aan de bewustwording en het publieke debat. Toen in 1983 het boek ‘BMW – eine deutsche Geschichte’ uitkwam, was BMW Group het eerste Duitse bedrijf dat dit hoofdstuk van de geschiedenis openlijk ter discussie stelde. Verder onderzoek naar de periode 1933-1945 werd gedaan aan de hand van twee proefschriften uit 2005 en 2008. Daarnaast was BMW AG in 1999 een van de eerste begunstigers van de stichting ‘Erinnerung, Verantwortung, Zukunft’ die is opgericht om de dwangarbeiders van destijds schadeloos te stellen.

In de periode direct na de Tweede Wereldoorlog werd BMW gedwongen om alle aspecten van het bedrijf anders te benaderen. De eerste motorfiets die BMW na de oorlog op de markt bracht, de BMW R24, kwam pas in 1948 in München van de productielijn. De autoproductie startte pas in 1952 weer op en het verwachte succes bleef in de eerste jaren uit. Tijdens de jaarlijkse algemene aandeelhoudersvergadering van 1959 werd de verkoop van BMW aan Mercedes-Benz – die vrijwel rond was – op het laatste moment afgeblazen. Het herstructureringsplan dat onder leiding van grootaandeelhouder Herbert Quandt was ontwikkeld, was gebaseerd op de onafhankelijkheid van BMW AG, een nieuwe bedrijfsstructuur en nieuwe modellen. De doorbraak kwam met de BMW 1500, het eerste model van de ‘Neue Klasse’. Binnen een paar jaar had BMW zich ontwikkeld van overnameprooi tot toonaangevende onderneming.

In het begin van de jaren zeventig kwam met de oliecrisis een abrupt einde aan de voorspoed en BMW zette alles op alles om sterker uit de strijd te komen. In München werd BMW’s nieuwe kantorencomplex – de viercilinder – en het BMW Museum geopend. Ook nam BMW de nieuwe fabriek in Dingolfing in gebruik. De BMW 5 Serie werd de opvolger van de ‘Neue Klasse’-modellen en vanaf 1975 trok de vraag naar nieuwe BMW’s weer aan. Het concern was perfect voorbereid, met nieuwe modellen, uitgebreide productiecapaciteit en een optimale verkooporganisatie.

In de vroege jaren negentig stond het BMW management wederom voor een moeilijke keuze. In 1994 had BMW besloten de Engelse Rover Group over te nemen om met een breder modellengamma een grotere klantengroep te bedienen. De exercitie werd geen groot succes. In 2000 verkocht BMW het Engelse merk weer, maar behield wel het merk MINI. Ondertussen was BMW opnieuw gereorganiseerd en waren de naam en de merkrechten van Rolls-Royce Motor Cars aangekocht.

Net voor het uitbreken van de wereldwijde financiële crisis van 2008 had BMW met de bedrijfsstrategie ‘Number ONE’ richtlijnen neergelegd voor duurzame winstgevende groei en waardevermeerdering op de lange termijn. De daarmee samenhangende maatregelen waren gericht op het versterken van BMW Group als een wereldwijd toonaangevende fabrikant van premium auto’ s en motorfietsen evenals aanbieder van premium financiële en mobiliteitsdiensten.

Jezelf met de besten meten: BMW’s records en andere successen in auto- en motorsport.
Al in het begin van de twintigste eeuw beschouwden auto- en motorenfabrikanten wedstrijden als een ideale gelegenheid om met de prestaties van hun producten indruk te maken op het publiek. Het vestigen van records werd gezien als een andere manier om de technische vooruitgang in cijfers uit te drukken. In 1919 vestigde testpiloot Zeno Diemer een sensationeel wereldrecord door met een vliegtuig met een BMW IV-motor naar 9.760 meter hoogte te vliegen. BMW-motoren dreven ook de Dornier ‘Wal’ (‘Walvis’) aan, die in 1932 als eerste vliegboot rond de wereld vloog. En ook de ‘rail-Zeppelin’ (een gestroomlijnde locomotief aangedreven door een enorme propeller) die het jaar ervoor met een snelheid van 230 km/u een wereldsnelheidsrecord voor railvoertuigen had gevestigd. BMW’s fabrieksmotorcoureur Ernst Jakob Henne vestigde tussen 1929 en 1937 talloze wereldrecords op twee wielen. Zijn laatste record stond op 279,503 km/u. Pas veertien jaar later werd het gebroken. Ook recenter vestigde BMW nieuwe records, met als hoofddoel om BMW’s innovatieve kracht te tonen. Op BMW’s testcircuit in Miramas (Frankrijk) vestigde het prototype BMW H2R in 2004 negen records voor waterstofvoertuigen.

Het eerste racesucces voor BMW boekte ontwerper en coureur Rudolf Schleicher in 1924. Hij won de bergrace op de steile Mittenwalder Gsteig. De slogan ‘Erprobt im Sport – bewährt in der Serie’ kwam regelmatig terug dankzij talloze Duitse kampioenschappen en internationale successen. De overwinning van Georg Meier met een BMW motorfiets met compressor was in 1939 opmerkelijk. De Duitser was de eerste motorcoureur van buiten het Verenigd Koninkrijk die de winst pakte in de 500 cc-klasse van de Tourist Trophy (de Senior TT) op de Isle of Man. De Brit Jock West, die ook voor BMW reed, werd tweede. 75 jaar later deed de Noord-Ier Michael Dunlop hetzelfde als Meier en won de Senior TT op een BMW S 1100 RR.

‘Schorsch’ Meier zette na de oorlog het succes voort en won in 1947 het Duitse kampioenschap. De zijspanmotoren van zijn team – aangedreven door BMW motoren – wonnen tussen 1954 en 1974 in het zijspanwereldkampioenschap twintig titels voor constructeurs en negentien titels voor rijders. In 1980 zorgde de BMW R 80 G/S voor een sensatie in de off-road racerij door het Europese Off-Road kampioenschap te winnen, waarna BMW met de motor in 1981, 1983, 1984 en 1985 ook de winst in de rally Paris-Dakar pakte.

De eerste auto van BMW bewees zich ook al in de sport. Vier weken na zijn introductie won de BMW 3/15 PS de Coupe des Alpes. De legendarische BMW 328 maakte zijn publieksdebuut in 1936 op het circuit: Ernst Henne liet zien dat hij ook met vier wielen raad wist en pakte meteen de klassewinst in de Eifelrennen op de Nürburgring. Vier jaar later behaalde BMW zijn grootste zege tot dan toe: Fritz Huschke von Hahnstein en Walter Bäumer wonnen het algemeen klassement van de prestigieuze Mille Miglia in de BMW 328 Touring Coupé.

In de eerste jaren na de oorlog oogstte BMW slechts bescheiden autosportsuccessen. Hubert Hahne won in 1966 met een BMW 2000 Ti het Europese Toerwagenkampioenschap. Hij was ook de eerste coureur die in een zogenoemde toerwagen een ronde van de Nordschleife van de Nürburgring binnen tien minuten aflegde. Dat BMW autosport steeds belangrijker vond, bleek wel uit de oprichting van BMW Motorsport GmbH in 1972. In de jaren daarop werden talloze successen behaald, vooral bij de toerwagens. Titels werden binnengebracht door de BMW 3.0 CSL, de BMW 635 CSi, de BMW 320 Group 5 en vooral de BMW M3 Group A – de succesvolste toerwagen ter wereld.

In 1982 betrad BMW de Formule 1, als motorleverancier voor Brabham. Al na een jaar kwam het eerste grote succes toen Nelson Piquet het wereldkampioenschap won. Het was de eerste wereldtitel voor een auto met een turbomotor. In 2012 keerde BMW terug in het DTM (Deutsche Tourenwagen Masters). En meteen was er weer succes: Bruno Spengler werd in het eerste seizoen met de BMW M3 DTM-kampioen. BMW won ook bij de constructeurs en de teams de titel.

Het juiste product op het juiste moment.
De ontwikkeling van vliegtuigmotorenfabrikant, die vooral aan de overheid leverde, tot toonaangevende fabrikant van premium auto’s, die wereldwijd gretig aftrek vinden, hangt nauw samen met de geschiedenis van persoonlijke mobiliteit in de afgelopen honderd jaar. Telkens weer slaagde BMW erin door met toepassing van de technische mogelijkheden en creativiteit in het bedrijf unieke, karakteristieke producten te ontwikkelen die voldoen aan de wensen en behoeften van de klant. BMW creëerde nieuwe segmenten in de markt en wist nieuwe doelgroepen aan te boren. Dat leidde tot duurzame groei en innovaties die uitgroeiden tot trends.

De groeiende burgerluchtvaart in de jaren twintig stimuleerde Bayerische Motoren Werke tot het ontwikkelen van bijzonder krachtige vliegtuigmotoren op basis van ontwerpen die zich ruimschoots hadden bewezen. De BMW VI vliegtuigmotor kwam in 1926 op de markt en werd wereldwijd geëxporteerd. Deze V12 was het succesvolste BMW product in de jaren twintig. De motor werd ook gebruikt in de Heinkel HE 70, die destijds de bijnaam ‘Blitz’ kreeg omdat het vliegtuig werd gezien als ‘s werelds snelste burgervliegtuig.

BMW introduceerde ook op het juiste moment, de juiste motorfiets. De BMW R 32 kwam in 1923 op de markt en bleek niet alleen veilig en sportief, maar ook uiterst betrouwbaar. De cardanas had als grote voordelen dat die nauwelijks sleet en minimaal onderhoud nodig had bij gebruik op de veelal onverharde wegen. BMW richtte zich op een gefortuneerder publiek toen het de ‘middenklasse’ BMW auto’s introduceerde. De BMW 326 uit 1936 – aangedreven door een zescilinder-in-lijnmotor met 37 kW (50 pk) – was een exclusieve auto, met veel interieurruimte en een hoogwaardige afwerking. Ongeveer 16.000 exemplaren zijn ervan gebouwd, waarmee het destijds de bestverkochte auto van BMW was. BMW zat op technisch en commercieel vlak op het juiste spoor met zijn gamma vliegtuigmotoren, motorfietsen en auto’s, maar de politieke ontwikkelingen in Duitsland in de jaren dertig deden de positie van het merk in het buitenland geen goed en de uitbreiding van het productgamma moest plotseling stoppen.

In het naoorlogse Duitsland weerspiegelde de BMW Isetta de tijdgeest van het Wirtschaftswunder West-Duitsland. Meer dan 160.000 exemplaren van de zogenoemde ‘Motocoupé’ werden verkocht. Het tweezittertje was zelfs in de VS in trek. De BMW 700 kreeg een sportief imago en werd in 1959 eerst als Coupé geïntroduceerd en kort daarop ook als tweedeurs sedan. Het succes van dit model maakte het voortbestaan van BMW mogelijk. In 1961 introduceerde BMW de 1500, een model dat een hiaat in het BMW gamma opvulde en waar klanten naar uitkeken. De strategen bij BMW zagen dat er behoefte was aan kwalitatief hoogstaande middenklasse sedans. De ontwerpers kwamen met een gestroomlijnde vierdeurs sedan met een krachtige viercilindermotor en een geavanceerd onderstel. Deze ‘Neue Klasse’ werd symbolisch voor verfijnde individualiteit. Zijn speciale karakter ontleende het model aan zijn comfort en sportiviteit. In 1965 introduceerde BMW de krachtigste versie tot dan toe, de BMW 1800 TI/SA. Een uitstekend uitgangspunt voor deelname aan autosport – sterker nog, Adrian van Hooydonk, Senior Vice President BMW Group Design, racet er vandaag de dag nog steeds mee. De nieuwe slogan die BMW destijds introduceerde voor de ‘Neue Klasse’ en nu nog steeds gebruikt, is ‘Freude am Fahren’ en ‘BMW maakt rijden geweldig’. Dat beschrijft nog altijd de basis van het succes van BMW, de ultieme rijmachine.

Zeven jaar later was dit idee van de ‘ultieme rijmachine’ ook het leidende principe voor BMW motorfietsen. BMW had al de BMW R 50/5, de BMW R 60/5 en de BMW R 75/5 uitgebracht en motorrijden werd steeds meer ingezet als prettige vrijetijdsbesteding – vooral de sportieve toermotoren van BMW. In 1980 kwam BMW opnieuw met een noviteit voor de motorenmarkt. De BMW R 80 G/S touring enduro motorfiets was de eerste van een nieuwe categorie motoren die op alle wegen en alle soorten ondergrond ultiem rijplezier bieden.

In 1999 zorgde BMW met een nieuw concept voor sensatie op de automarkt. Nog voordat de SUV wereldwijd populair werd, lanceerde BMW de X5 op de North American International Auto Show in Detroit. De BMW X5 combineerde de voor BMW kenmerkende dynamische prestaties op de weg met een hoge zitpositie en vierwielaandrijving. Met de BMW X5 was het segment van de Sports Activity Vehicle geboren en BMW bracht het concept ook over op andere modellen. Het gamma omvat nu vijf X-modellen, waarvan twee Sports Activity Coupés, waarmee BMW wederom een nieuw concept introduceerde en een nieuw segment opende.

Aan het begin van de volgende eeuw BMW historie speelt BMW Group ook weer een pioniersrol met de ontwikkeling van een vorm van mobiliteit die onafhankelijk is van fossiele brandstoffen en vrij van lokale emissies. Sinds 2013 belichaamt BMW i ‘the Ultimate Driving Machine’ in de vorm van een volledig elektrische premium auto. Bovendien biedt de plug-inhybride BMW i8 sinds 2014 de mogelijkheid om de toekomst van de sportauto nu al te ervaren.